การตรวจดูเกียร์ออโต้ต้องเริ่มจากเครื่องเดินดีสมบูรณ์ไหม เช่น เครื่องเดินเรียบกับเครื่องตอนเดินเบาไม่สูงมากกว่าปกติไม่แกว่งขึ้นลง เวลาขับเครื่องไม่สะดุด เร่งได้ดีสาย คันเร่งไม่ฝืดติดขัด เมื่อดูทุกอย่างเรียบร้อยแล้วก็ไปตรวจที่เกียร์ เริ่มที่กิจวัตรประจำวัน ติดเครื่องอุ่นจนได้ที่ (นานขนาดที่มาม่าสุกได้ที่ นั่นแหละ)

ดึงเหล็กวัดมาตรวจดูระดับน้ำมันเกียร์ให้อยู่ในระดับปกติ ก่อนสอดเหล็กวัดเข้าที่ปลายเหล็กวัดที่มีน้ำมันติดอยู่ป้ายที่ฝ่ามืออีกข้าง ดูสีเป็นสีแดงใสๆ หรือแดงขุ่นๆ แล้วดมดูว่ามีกลิ่นเหม็นไหม้หรือไม่ ถ้าทำได้บ่อยสังเกตสีจำกลิ่นได้ก็จะพอบอกสภาพภายในเกียร์ได้บางส่วน (คล้ายกับหมอตรวจอุจจาระปัสสาวะมั้ง)

ตรวจตอนขับ ติดเครื่องอยู่กับที่เข้าเบรกมือเหยียบเบรกเอาไว้ ตาดูที่เกจ์ความร้อน ถ้ากึ่งกลางหรือ 80 องศา ปลดคันเกียร์จาก P มา R สังเกตปฏิกิริยาตอบสนอง เช่น มีอาการกระตุก เกียร์ตอบสนองเร็ว

จาก R ไปที่ N แล้วไปที่ D สังเกตแบบเดียวกันขั้นตอนนี้ห้ามแตะคันเร่ง เมื่อออกรถค่อยๆออก ค่อยๆ แตะ คันเร่ง สังเกตดูว่าการเปลี่ยนเกียร์เป็นไปตามความเร็วรถและสัมพันธ์กับรอบเครื่องดีไหม จนถึงความเร็วในเกียร์ 4 เป็นอย่างไรบ้าง ถอนคันเร่งแล้วกดไปใหม่ให้ลึกหรือหนักกว่าเดิม (ฝรั่งว่าอาการชิพท์ดาวน์) เกียร์จะเปลี่ยนลงต่ำแล้วผ่อนคันเร่งแล้วกดไปใหม่ เกียร์จะกลับไปเป็นเกียร์ 4 อย่างเดิม ดูว่ารอบเครื่อง (ใช้ฟังเสียงห้ามมองหน้าปัดท้ายรถข้างหน้าราคาแพง) ว่าเป็นอย่างไร

วันว่างๆ ถนนโล่งๆ ก็ลองขับแบบเกียร์ธรรมดาดูบ้าง เช่น เริ่มจากจุดที่หยุดนิ่งใช้เกียร์ต่ำสุด (เกียร์ 1) เปลี่ยนไปเป็นเกียร์ 2 เป็นเกียร์ 3 แล้วไปที่ D เหมือนขับรถเกียร์ธรรมดาดูว่ามีปัญหาอะไรหรือไม่

ส่วนใช้รถรุ่นเดียวกัน ใช้งานเหมือนกัน ดูแลรักษาเหมือนกัน แต่เกียร์คันหนึ่งเป็นออโต้ ( Auto) และอีกคันหนึ่งเป็นเกียร์ธรรมดา (Manual) เกียร์ทั้งสองแบบมีอายุการใช้งานในระดับหนึ่ง แน่นอนใช้งานและเปรียบเทียบอย่างคุณว่าเกียร์แมนนวลทนทานกว่าอย่างน้อยเท่าตัว เอาเป็นว่าเกียร์ออโต้อายุการใช้งานสามแสนกิโลเมตร ในสามแสนกิโลเมตรนี้ เสียค่าบำรุงรักษาเพียงแค่เปลี่ยนถ่ายน้ำมันเกียร์ สมมติว่า เปลี่ยนกันที่ทุกๆ สองหมื่นกิโลเมตร ก็เปลี่ยนกัน สิบห้าครั้ง เป็นเงินเท่าไร ต้องคำนวณดูเอาเอง

เกียร์แมนนวลใช้งานอย่างน้อยสองเท่า ก็เอาเป็นว่า หกแสนกิโลเมตร จึงจะหมดสภาพ ค่าการบำรุงรักษาก็เปลี่ยนถ่ายน้ำมันเกียร์ทุกสี่หมื่นกิโลเมตร ก็เท่ากับเปลี่ยนน้ำมันเกียร์สิบห้าครั้ง เป็นเงินเท่าไรคิดดูเอาเอง

เกียร์ธรรมดายังมีส่วนประกอบอื่นๆ อีก ถึงจะทำงานได้ เริ่มที่น้ำมันคลัตช์ แม่ปั๊มคลัตช์ตัวบน ตัวล่าง ผ้าคลัตช์ หวีคลัตช์ ลูกปืนคลัตช์ ซีลหน้าเกียร์ ซีลท้ายเกียร์ (รถขับหลัง) ส่วนควบเหล่านี้จำเป็นต้องดูแลบำรุงรักษาพร้อมกันไปด้วย เอาเป็นว่าขับดี ดูแลรักษาดี ส่วนควบพวกนี้เปลี่ยนทุกๆ หนึ่งแสนกิโลเมตร ก็เท่ากับหกครั้ง

รวมราคากันแล้วกับเกียร์ออโต้ ลองคำนวณดูว่าอันไหนดีกว่ากัน ในความเห็นของผมว่าเราควรพิจารณาเรื่องอันไหนคุ้มค่ากว่ากัน ซึ่งจะต้องรวมเอาความสะดวกสบายเข้าไปเกี่ยวข้องด้วย และแน่นอนที่ว่า ถ้าเลือกเกียร์ออโต้ เกียร์ออโต้รุ่นใหม่ๆ ใช้ร่วมกับระบบอิเล็กทรอนิกส์ต้องเอาเรื่องพวกนั้นมารวมเป็นต้นทุนด้วย เป็นเรื่องของผู้ใช้รถแล้วละครับ ที่จะดูแลบำรุงรักษากันอย่างไร และเลือกเอาแบบไหน