สีรถถังของทหาร

มีหลายท่านพาลูกหลานหรือแม้แต่คุณย่าคุณทวดไปถ่ายรูปคู่กับรถถังที่จอดปฏิบัติภารกิจหน้าที่อยู่ตามถนนหลักๆ ก็เป็นโอกาสที่พอจะให้บุคคลทั่วไปที่ขับรถผ่านไปได้มีโอกาสเห็นและเข้าไปสัมผัสอย่างใกล้ชิด ทหารที่เฝ้าประจำการก็บริการให้ความรู้ บางจุดก็มีผู้สนใจแวะจอดรถนั่งคุยถามไถ่

การนำรถถังคันใหญ่ๆ ไปปฏิบัติหน้าที่ที่ใดที่หนึ่ง การเคลื่อนจากฐานหลัก ยกตัวอย่างเช่น จากค่ายทหารปราจีนบุรี และจากเพชรบูรณ์ รถถังทั้งหลายจะถูกบรรทุกมาด้วยรถเทรลเลอร์ชนิดกึ่งพ่วงชานต่ำหรือ Low Bed Trailer รถถังขึ้นรถกึ่งพ่วงชานต่ำด้วยสะพานของรถกึ่งพ่วงแล้วถูกลากไปด้วยรถหัวลาก (Prime mover) โดยส่วนมากเป็นยี่ห้อมาจากต่างประเทศมีแรงม้าสูงๆ พละกำลังเหลือเฟือสำหรับลักษณะภูมิประเทศบ้านเรา ภูเขาและดอยสูงไม่เป็นอุปสรรคแก่รถหัวลากที่จะนำพารถถังไปที่ไหนๆ บางท่านอาจจะมีคำถามในใจว่าเมื่อรถถังคันใหญ่ๆ ถูกบรรทุกไปด้วยรถกึ่งพ่วงชานต่ำลากไปด้วยรถหัวลากคันใหญ่ๆ น้ำหนักรวมเข้าด้วยกันทั้งหมดแล้วร่วม 30 ตันจะสามารถวิ่งได้เร็วขนาดไหน ตอบได้เลยครับว่ารถหัวลากสามารถใช้ความเร็วได้สูงเป็นร้อยกิโลเมตร/ชั่วโมง จะช้าลดความเร็วลงบ้างก็ตอนช่วงที่ก่อนจะเข้าทางโค้งเพราะต้องเตรียมรถให้นิ่งป้องกันอาการสะบัดหนีศูนย์ถ่วง ซึ่งเป็นธรรมดาของรถลักษณะนี้มิฉะนั้นแล้วสิ่งที่บรรทุกมาบนรถกึ่งพ่วงชานต่ำอาจจะถูกแรงเหวี่ยงทำให้กระเด็นหล่นตกจากชานบรรทุก

คำถามที่มีกันมานานว่าด้วยเหตุผลอะไรสีของรถทหารจึงมีเพียงสีเดียว รถทุกคันทุกประเภทสีเหมือนกันหมด อีกทั้งสีของเครื่องแต่งกายเสื้อผ้าก็มีความใกล้เคียงกับสีของรถ ไม่มีสีฉูดฉาด ขาวเหลืองแดงเหมือนกับรถนั่งส่วนบุคคลทั่วไป จะบอกว่าเป็นสีเอกลักษณ์เฉพาะก็ใช่ ลักษณะเด่นของสีรถทหารคือทำให้มองเห็นยากกว่ารถสีขาว สีเหลือง สีส้ม

เราจะมองเห็นได้ช้าก็เพราะว่าสีของรถทหารสามารถลดขีดความสามารถการมองเห็นของลานสายตา (Peripheral vision) ลานสายตานี่มันมีคุณสมบัติหลักๆ 3 อย่างคือจับสี จับแสงและภาพหรือวัตถุที่เคลื่อนไหว พวกสีของรถกรมทาง รถพยาบาล รถไฟฟ้า สีของรถเหล่านั้นลานสายตาจะจับหรือเห็นได้เร็วกว่าสีโทนลึกๆ ตระกูลเขียว น้ำเงิน ดำ คุณสมบัติของลานสายตาจับแสงหรือมีปฏิกิริยาไวต่อแสงที่อยู่ข้างหน้าจะมีส่วนช่วยลดความเสี่ยงที่จะเกิดอุบัติเหตุ

การเปิดไฟหน้ารถขณะขับขี่ในช่วงกลางวันช่วยให้มองเห็นเร็วขึ้น โดยเฉพาะบรรดารถจักรยานยนต์ทั้งหลายที่วิ่งด้วยความเร็วสูง การเปิดไฟและสีของรถมีส่วนช่วยลดโอกาสเกิดอุบัติเหตุด้วยว่ามีผู้ขับขี่รถยนต์จำนวนมากที่ไม่ได้จดจ่อกับการมองถนนข้างหน้า บ้างก็คุยโทรศัพท์ บ้างก็หันมองโน่นมองนี่ หรือแม้แต่ผู้เดินเท้าหุ่นดีๆ ข้างทาง การละสายตาจากทิศทางที่จะไปข้างหน้าก็ย่อมจะมีโอกาสเกิดอุบัติเหตุ แต่ที่สามารถแก้ไขได้ในบางครั้งที่เกือบจะเกิดอุบัติเหตุได้ก็เพราะก็เคลื่อนไหวสายตาแล้วลานสายตานั่นแหละไปมีปฏิกิริยากับรถข้างหน้าหรือรถข้างๆ ทางทำให้คนขับหาทางออกเช่น เบรกหรือหักหลบออกเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอุบัติเหตุ หากโชคดีก็หลบพ้นหรือควบคุมรถหยุดได้ แต่หากโชคร้ายก็เกิดอุบัติเหตุ

หากถามว่าแล้วเราจะทำอย่างไรให้ลานสายตามีขีดความสามารถหรือคงมาตรฐานการมองเห็นไว้ให้ได้นานๆ ตลอดอายุของเรา คำตอบก็คือการพยายามอย่ามองเพ่ง การเคลื่อนไหวสายตา ทุก 2-3 วินาทีก็เพียงพอแล้วที่จะช่วยเสริมให้ลานสายตาได้ทำหน้าที่ เพราะหากการเคลื่อนไหวสายตาลดลงหรือไม่เกิดขึ้นสิ่งที่จะตามมาคือการใช้การมองเห็นของจอรับภาพส่วนกลางเพียงอย่างเดียว ซึ่งมองเห็นไปข้างหน้าได้เพียง 3 องศาเท่านั้นเมื่อวัดจากดวงตา แต่เมื่อมองไปข้างหน้าไกลๆ องศาจะแผ่กว้างอีก

แต่การมองให้ชัดในระยะไกลๆ เห็นได้กว้างๆ คงจะเป็นไปได้ยาก จอรับภาพส่วนกลางหรือ Central cone vision มีหน้าที่ในการมองเห็นชัด แต่การมองเห็นที่จะช่วยให้เราได้รับสัญญาณก่อนการมองเห็นชัดคือการทำหน้าที่ของลานสายตา ลานสายตาจะเห็นก่อนแล้วจอรับภาพจะหันตาม เมื่อมองตามก็เห็นชัด

หากต้องการฝึกการใช้ลานสายตาให้เกิดประโยชน์ให้มากๆ เพราะไหนๆ ลานสายตาธรรมชาติให้มาแล้ว ก็เอามาใช้ดีกว่าเอาเก็บไว้ วิธีฝึกก็เปลี่ยนจุดมองทุก ๆ 2-3 วินาทีขณะนั่งขับรถ มองผ่านเสาด้านหน้าซ้ายสลับกับเสาด้านหน้าขวา ส่วนผู้ที่ต้องการเร่งฝึกฝนก็สามารถฝึกได้ในที่ทำงานโดยการหันเหลือบมองด้านขวา ด้านซ้ายในลักษณะให้การมองขนานกับพื้น ฝึกแบบนี้ไปเรื่อย พฤติกรรมการมองก็จะเริ่มเปลี่ยน การขับรถก็จะไม่เครียด การจับภาพต่าง ๆ ก็ทำได้รวดเร็วช่วยให้รู้ปัจจุบันขณะรอบๆ ทิศทางรถที่เราขับ

รู้ช้า-เห็นช้ามักจะหาทางออกไม่ได้ แต่รู้เร็วเพราะเห็นได้เร็วย่อมจะมีทางออกหรือผ่อนหนักเป็นเบาให้เสมอครับ