ยางกันโคลน (mud guard) เป็นอุปกรณ์อีกชนิดหนึ่งที่เราคุ้นเคยกันดี แต่ผมเชื่อหลายๆ ท่านกลับมองข้ามความสำคัญของอุปกรณ์ชิ้นนี้ไป จนบางครั้งยางกันโคลนที่ติดมากับรถหมดสภาพแตกหักเสียหายไปแล้วแต่หลายคนก็ยังละเลยไม่สนใจหามาเปลี่ยน เพราะคิดว่าถึงไม่มีอุปกรณ์ที่ว่านี้รถก็ยังวิ่งได้ และไม่เกี่ยวกับความปลอดภัย แต่ในอีกมุมหนึ่งก็มีผู้ให้ความสนใจกับอุปกรณ์ชิ้นนี้และถือว่าเป็นส่วนหนึ่งที่ต้องเปลี่ยนให้ดูดีและใช้งานได้ดีมากขึ้น

หน้าที่ของยางกันโคลน ใครๆ ก็น่าจะตอบได้เพราะชื่อก็บอกอยู่แล้วว่ากันโคลน แต่ในความเป็นจริงแล้วลองคิดถึงเวลาที่คุณต้องขับตัวลุยคันเก่งไปบนเส้นทางต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นถนนคอนกรีต ถนนลาดยางแอสฟัลต์หรือยางมะตอยอันเรียบสนิท จนถึงเส้นทางโคลนชุ่มน้ำ กระทั่งทางกรวดหรือหินเกล็ดแหลมคม

เจ้ายางกันโคลนนี่เองที่ทำหน้าที่ปกป้องตัวลุยคันเก่งของคุณให้พ้นจากเศษกรวดที่กระเด็นขึ้นมาจากการตะกุยของล้อและพุ่งเข้าหาตัวถังรถ จนเป็นรอยลักยิ้มหรือรอยขีดข่วนไปทั่ว หรือละอองแอสฟัลต์บนเส้นทางที่ยังไม่แห้งสนิทดี (ผมว่าหลายท่านต้องเคยประสบปัญหานี้มาแล้ว) ที่แม้จะมียางกันโคลนอยู่แล้วแต่บางครั้งก็ยังไม่เพียงพอที่จะปกป้องสีรถจากคราบละอองยางมะตอยที่เกาะติดกับสีรถอย่างเหนียวแน่น และยากต่อการกำจัดออก ถ้าคุณเจอปัญหานี้มาลองก้มมองไปที่ยางกันโคลนรถของคุณแล้วจะพบว่าละอองที่ปลิวไปเกาะสีรถนั้น เมื่อเทียบกับปริมาณที่เกาะติดอยู่กับยางกันโคลนแล้ว จะเทียบกันไม่ติดเลยทีเดียว แล้วคราวนี้ลองคิดต่ออีกทีว่าหากไม่มียางกันโคลนแล้วสีรถของคุณจะเป็นอย่างไร ส่วนคราบโคลนที่ต้องเจอกันเร็ววันนี้สำหรับฤดูฝนที่กำลังจะเข้ามาดูจะกลายเป็นเรื่องเล็กทีเดียวเมื่อเทียบกับปัญหาที่ว่าข้างต้น

ยางกันโคลนมีกี่แบบ ?
ยางกันโคลนที่พบเห็นกันทั่วไปมีอยู่ 3 แบบหลักๆ นั่นก็คือ

- ยางกันโคลนแบบยางสังเคราะห์ โดยมากมักติดมาจากโรงงานผู้ผลิต มีขนาดไม่ใหญ่มากนัก ทำจากยางสังเคราะห์ คือดูเหมือนยางแต่แข็งคล้ายพลาสติกให้ตัวได้เล็กน้อย สำหรับตัวลุยบางรุ่นอาจออกแบบให้รับกับบันไดไปในตัวเลย

แม้ว่าจะดูดีและลงตัวกับดีไซน์ของรถ เพราะออกแบบมาจากโรงงานเลย แต่ในการใช้งานจริงกลับพบว่าทำหน้าที่ในการ “กันโคลน” หรือปกป้องรถจากละอองวัสดุต่างที่ว่ามานั้นได้น้อยกว่าที่ควรจะเป็น หรือบางครั้งหากบันไดข้างเสียหายหรือถูกถอดออกไป ก็จะทำให้ดูแปลกๆ ขาดๆเกินๆ ขณะที่บางแบบก็จะถูกถอดออกไปพร้อมกัน เพราะโครงสร้างถูกติดตั้งให้เป็นชิ้นเดียวกัน

อีกปัญหาที่ผมเคยพบสำหรับยางกันโคลนแบบสังเคราะห์นี้ก็คือ เมื่อต้องเข้าไปในเส้นทางแบบออฟโรดเป็นหลุมเป็นบ่อแบบยังไม่สาหัสนัก ก็ต้องสังเวยอุปกรณ์ชิ้นนี้เป็นอันดับแรกเมื่อล้อตกลงไปในหลุม ทั้งนี้เนื่องจากจุดยึดของยางกันโคลนแบบนี้มักยึดที่บริเวณชายขอบซุ้มล้อกับธรณีประตู ประกอบกับที่เป็นวัสดุสังเคราะห์ที่ให้ตัวได้น้อย เมื่อโดนกระแทกหรือแรงดันเพียงครั้งสองครั้งก็เป็นว่าต้องเก็บขึ้นมาโยนใส่ห้องเก็บของเป็นชิ้นแรก

- ยางกันโคลนแบบแผ่นยาง แบบนี้หลายท่านก็น่าจะคุ้นเคย เพราะใช้กันมายาวนาน ตั้งแต่ยุคสิงห์รถบรรทุกจนถึงกระบะโฟร์วีลส์ตัวลุยคันเก่ง ลักษณะเป็นแผ่นยางสี่เหลี่ยม โดยอาจมีขนาดแตกต่างกันไป มีทั้งติดรถมาจากโรงงาน ที่มักเป็นยางสีดำพร้อมโลโก้ของยี่ห้อรถ และแบบชุดแต่งซื้อมาติดตั้งภายหลัง โดยแบบนี้มักมีขนาดใหญ่สีสันลวดลายสะดุดตา แต่ราคามักไม่สูงมากนัก มีทั้งแบบผลิตในประเทศและนำเข้า

ปัญหาในการใช้งานของยางกันโคลนแบบแผ่นยางมักอยู่ที่การติดตั้ง ซึ่งรวมไปถึงขนาดที่ใช้ด้วย เพราะหากติดตั้งไม่ดี หรือในตำแหน่งที่ไม่พอดี ก็อาจทำหน้าที่ได้ไม่ดีนัก หากต้องการให้ทำหน้าที่ได้สมบูรณ์แบบเหมือนรถแข่งแรลลี่ครอสคันทรี ซึ่งนิยมติดให้เลยตัวถังออกมานั้น ในชีวิตจริงก็อาจสำหรับรถที่ต้องใช้ในชีวิตประจำวันก็อาจดูแปลกๆ ไปบ้าง

การที่เป็นแผ่นยางจากธรรมชาติ จึงทำให้แผ่นยางกันโคลนนี้ให้ตัวได้ดี ไม่เสียหายฉีกขาดง่ายเมื่อต้องเอาเข้าไปลุยกันในเส้นทางโหดๆ ในทางกลับกันเมื่อต้องใช้ความเร็วบนทางหลวง หากติดตั้งไม่ดียางกันโคลนก็มักสะบัดเข้ามาปะทะกับยางรถอยู่บ่อยๆ จนทำให้ฉีกขาด ไม่ก็อ่อนตัวลู่ลมจนไม่สามารถทำหน้าที่กันอะไรได้เลย

- กันโคลนแบบโลหะ เดี๋ยวนี้หาดูได้ยากหน่อย แต่ก็พอให้เห็นอยู่บ้างประปราย ลักษณะของกันโคลนแบบแผ่นโลหะพวกนี้ มักสร้างขึ้นจากแผ่นอะลูมิเนียมตีนไก่ รูปทรงคล้ายกับยางกันโคลน นิยมติดตั้งให้เลยตัวถังออกมาเล็กน้อย จุดเด่นของกันโคลนแบบแผ่นโลหะก็คือดูเด่นสะดุดตา ทำให้ที่กันเศษวัสดุโดยเฉพาะบนถนนหลวงได้ดี แข็งแรง ไม่ลู่ลม แต่ก็อาจเสียหายได้หากถูกกระทบกระแทกแรงๆ และมีราคาค่อนข้างสูง อีกทั้งต้องใช้ความชำนาญในการติดตั้งมากกว่า 2 แบบ ข้างต้น

เอาเป็นว่าก่อนเข้าฝนนี้ ตัวลุยของคุณเป็นอย่างไรกันบ้าง สำรวจดูกันก่อนว่ายางกันโคลนที่มากับรถยังอยู่ดีหรือเปล่า ก่อนที่ตัวรถของคุณจะถูกแทนที่ด้วยลวดลายกราฟฟิกจากคราบโคลนที่พร้อมทำลายสีรถได้ทุกเมื่อ...